Wycena pojazdów zabytkowych, kolekcjonerskich - Biegli Sądowi, Rzeczoznawcy, Instytut, biegły sądowy, rzeczoznawca samochodowy, wycena maszyn

INSTYTUT TECHNIKI MOTORYZACYJNEJ Sp. z o.o.
ITM
INSTYTUT TECHNIKI MOTORYZACYJNEJ Sp. z o.o.
Przejdź do treści

Wycena pojazdów zabytkowych, kolekcjonerskich

Usługi

Nasz ZESPÓŁ RZECZOZNAWCÓW świadczy m.in. usługi w zakresie :

WYCENA WARTOŚCI POJAZDÓW ZABYTKOWYCH I KOLEKCJONERSKICH

Wycena wartości pojazdu zabytkowego kieruje się odrębnymi, specyficznymi zasadami.

Brak w Polsce rynku takich pojazdów powoduje trudności w wycenie tych pojazdów, co rzeczoznawca wykonujący wycenę musi uwzględniać przystępując do wyceny.

Nie ma możliwości przeprowadzenia szkolenia z tego zakresu trwającego tydzień, dwa, czy miesiąc, gdyż nie nauczy się w tym czasie oceniania, czy elementy i zespoły badanego pojazdu mającego kilkadziesiąt lat są kompletne, a tym bardziej oryginalne, czy autentyczne. Można, co najwyżej wskazać, jak powinna przebiegać wycena i czym się przy niej kierować. Z tego względu niewielu rzeczoznawców jest w stanie prawidłowo wycenić taki pojazd. Jesteśmy jedyną firmą prowadzącą profesjonalne szkolenia w tym zakresie.

Specyfika tego rodzaju wycen na rynku polskim wynika głównie z następujących czynników:
   • indywidualny charakter pojazdu,
   • śladowa ilość transakcji kupna-sprzedaży,
   • ograniczona ilość ogólnie dostępnych ofert sprzedaży,
   • brak krajowych katalogów notowań cen i wartości.

Badania niezbędne przy wycenie wartości rynkowej pojazdów zabytkowych


Oględziny

Do miarodajnej wyceny pojazdu zabytkowego niezbędne są oględziny pojazdu.
Pojęcia oględzin nie można jednak rozumieć dosłownie. Chodzi raczej o tzw. badanie stanowiskowe, czyli zbadanie poszczególnych zespołów i elementów pojazdu ustawionego na stanowisku umożliwiającym dostęp do wszystkich części pojazdu, np. na podnośniku.

Badania wykonywane w trakcie oględzin mają na celu:
  • identyfikację pojazdu
oraz ustalenie jego:
klasy stanu pojazdu,
oryginalności,
ukompletowania.

Identyfikacja

Wykonuje się ją jak dla wszystkich pojazdów, wg powszechnie przyjętych reguł, ale w szerszym zakresie.

Identyfikacja pojazdów zabytkowych nie ogranicza się, bowiem jedynie do badania jednej tabliczki znamionowej i jednego numeru. Wymaga zbadania wszystkich oznaczeń, a więc numerów ramy i nadwozia, które często występują odrębnie oraz numeru silnika i wszystkich tabliczek identyfikacyjnych (często są to tabliczki kilku producentów). Numer silnika często jest jedynym źródłem informacji o parametrach silnika, dlatego należy go odszukać. Często też na silniku występuje niezależne od numeru fabrycznego, naniesione w innym miejscu oznaczenie typu.

Informacje ustalone w wyniku identyfikacji powinny umożliwić określenie pozycji pojazdu w serii, mającej istotny wpływ na wartość.

Ocena stanu pojazdu

Ocenę pojazdu wykonuje się w celu zaszeregowania go do jednej z pięciu klas stanu.

Stosujemy klasyfikację  powszechnie uznawaną na całym świecie oraz zgodną z podziałem i nomenklaturą zastosowaną w katalogu InterClassic oraz innych profesjonalnych katalogach notowań wartości pojazdów zabytkowych. Dokonanie fachowej oceny i prawidłowe zakwalifikowanie pojazdu do określonej klasy stanu umożliwi wybór właściwej wartości bazowej.

Do obiektywnej i miarodajnej oceny stanu pojazdu należy uwzględnić szereg czynników oraz indywidualnie ocenić stan poszczególnych zespołów i podzespołów pojazdu.

Ocena uproszczona

Polega na wykonaniu niezależnej oceny stanu każdego z głównych zespołów pojazdu i zaklasyfikowaniu go do jednej z w/w 5 klas stanu, a następnie ustaleniu tzw. średniej ważonej z tych poszczególnych ocen cząstkowych (wzór matematyczny podano przy omawianiu algorytmu wyceny). Ponieważ poszczególne zespoły pojazdu mają różny udział w procentowy w wartości całego pojazdu błędem jest ustalanie jedynie średniej arytmetycznej. Należy uwzględnić udział danego zespołu w wartości całego pojazdu.

Ocena pełna

W wypadku pojazdów starszych określenie procentowego udziału zespołów w wartości pojazdu może być niemożliwe (np. ze względu na brak oryginalnych cenników) lub niezasadne (np. ze względu na konieczność odbudowy elementów, której koszt nie jest adekwatny do pierwotnej wartości zespołu względem wartości całego pojazdu).

W wypadku takich pojazdów najlepszym rozwiązaniem jest wykonanie oceny stanu pojazdu przy pomocy specjalnej listy kontrolnej, która powinna następnie stanowić załącznik do wyceny.

Korzystamy z autorskiej listy kontrolnej (wzór dostępny jest tu: lista kontrolna ITM). Lista ta jest swego rodzaju protokołem oceny, który „uporządkowuje” ekspertyzę. Umożliwia dokonanie oceny poszczególnych zespołów pojazdu i jego elementów pod różnym kątem. Każdy z ocenianych elementów można zaszeregować do jednej z pięciu klas stanu oraz dodatkowo uszczegółowić ocenę.

Wykonanie oceny zgodnie z taką listą pozwala w maksymalnym stopniu wyeliminować wpływ subiektywizmu eksperta na wynik wyceny. Daje też możliwość weryfikacji prawidłowości określenia klasy stanu pojazdu.

Uważamy, że wykorzystanie takiej listy kontrolnej przy oględzinach mających stanowić podstawę wyceny wartości rynkowej pojazdów zabytkowych powinno być standardem. Powinien to być obligatoryjny wymóg instytucji finansowych i ubezpieczeniowych oraz urzędów administracji państwowej korzystających z wycen. Procedura taka jest stosowana w krajach zachodnich. W naszym kraju, jak dotąd, nie istnieją żadne wymogi w tym zakresie (z obserwacji ITM wynika, że rzeczoznawcy dokonują oceny kierując sobie tylko znanymi kryteriami, a w wycenie nie informują, dlaczego uważają, że pojazd należy zaszeregować do określonej klasy). W takiej rzeczywistości odbiorcy wyceny nie mają żadnej możliwości weryfikacji prawidłowości dokonanej klasyfikacji.

Ustalenie oryginalności (lub zgodności z oryginałem) części i zespołów

Niezbędna jest do tego wiedza i doświadczenie oraz konfrontacja z literaturą.

Przy wycenie wartości pojazdu zabytkowego nie ma zastosowania kryterium oryginalności stosowane przez Konserwatora zabytków przy ocenie jego cech zabytkowych wymaganej przy wpisie do ewidencji. Na rynku nie obowiązują też kryteria muzealne. Ocena oryginalności w tym wypadku może też oznaczać ocenę zgodności z oryginałem.

Oceny oryginalności dokonuje się poprzez porównanie elementów wycenianego pojazdu do oryginalnej specyfikacji i charakterystyki producenta (wytwórcy).

Oceny zgodności z oryginałem dokonuje się poprzez ocenę zgodności nieoryginalnych elementów wycenianego pojazdu z charakterystyką epoki.

Stosujemy w tym zakresie Międzynarodowy Kodeksem Techniczny FIVA.

Na tym etapie powinno się również dokonać oceny umożliwiającej określenie kategorii technicznej pojazdu, zgodnie z ww. Kodeksem.


Ustalenie kompletności

Dokonuje się jej jak dla wszystkich pojazdów, wg powszechnie przyjętych reguł oraz w konfrontacji z dokumentacją i literaturą.

WYCENA WARTOŚCI

W praktyce szacowanie wartości rynkowej pojazdu zabytkowego polega na prawidłowej identyfikacji pojazdu, ocenie klasy stany pojazdu, ustaleniu wartości bazowej opublikowanej w specjalistycznym katalogu, a następnie skorygowaniu jej z uwzględnieniem indywidualnych cech wycenianego pojazdu.

Jeżeli do ustalenia wartości bazowej korzystamy z katalogów zagranicznych należy przyjmować dane z rynku najbliższego lub takiego, z którego najłatwiej byłoby sprowadzić pojazd do kraju.

Wprowadzane korekty dotyczą:
  1. rzadkości występowania pojazdu;
  1. kompletności pojazdu;
  1. oryginalności (lub zgodności z oryginałem) pojazdu;
  1. kosztów utrzymania i renowacji;
  1. aktualnych uwarunkowań rynkowych;
  1. indywidualnych cech i/lub historii pojazdu.

Poza stroną techniczną konieczne jest uwzględnienie cech niematerialnych pojazdu, np. czy stanowił on własność znanej osobistości, co jest odpowiednio udokumentowane lub miał związek z ważnymi wydarzeniami historycznymi, itp.
Wartość niematerialna pojazdu zabytkowego lub kolekcjonerskiego może być najbardziej znaczącym składnikiem wartości rynkowej takiego pojazdu.

Korekty różne

Oprócz w/w standardowych korekt może być potrzeba zastosowania jeszcze innych korekt uwzględniających indywidualne cechy wycenianego pojazdu. W każdym przypadku zastosowania określonej korekty rzeczoznawca powinien umieć uzasadnić przyjętą wartość.
Ze względu na znaczący wpływ tego rodzaju korekt na ustalaną wartość pojazdu wycenę powinni wykonywać wykwalifikowani rzeczoznawcy, którzy potrafią oszacować wielkość korekty w odniesieniu do rynku (empirycznie) a nie na podstawie własnego uznania.

Aktywny arkusz kalkulacyjny do wyceny wartości pojazdu zabytkowego, dokonujący obliczeń zgodnie z przedstawionym algorytmem można zakupić w naszym Instytucie.



6. Dokumentacja fotograficzna do wyceny wartości rynkowej pojazdów zabytkowych

Dokumentacja fotograficzna załączona do wyceny pojazdu zabytkowego powinna przedstawiać pojazd oraz jego elementy składowe oraz w miarę możliwości ich oznaczenia i cechy charakterystyczne, a także ilustrować warunki, w jakich wykonano oględziny.  

Standardowo dokumentacja fotograficzna powinna zawierać:
  • 4 zdjęcia całego pojazdu, wykonane po jego przekątnej;
  • zdjęcie numeru identyfikacyjnego;
  • zdjęcia tabliczki znamionowej i ewentualnych innych oznaczeń identyfikacyjnych;
  • zdjęcie licznika przebiegu całkowitego;
  • zdjęcie przedstawiające komorę silnika;
  • zdjęcie przedstawiające oznaczenia silnika;
  • zdjęcia przedstawiające elementy wyposażenia;
  • zdjęcia przedstawiające oznaczenia producenta części (znaczki fabryczne, metryczki, tabliczki);
  • zdjęcia przedstawiające oznaczenia dat produkcji części;
  • zdjęcia przedstawiające stan elementów wyposażenia;
  • zdjęcia przedstawiające ewentualne widoczne uszkodzenia lub ślady zużycia (np. ogniska korozji, pęknięcia, itp.);
  • inne istotne dla zilustrowania stanu i indywidulanych cech pojazdu.


Nazwa dokumentu zawierającego wycenę

Określenie wycena jest zbyt wąskie i nie odzwierciedla zakresu czynności niezbędnych do wyceny wartości rynkowej pojazdu zabytkowego. Przed przystąpieniem do szacowania wartości, czyli oceny ekonomicznej (a więc stricte wyceny) konieczne jest dokonanie oceny technicznej.

Ocena techniczna ma na celu oszacowanie stanu pojazdu, a więc ma umożliwić ekspertowi wydanie opinii w zakresie: stanu technicznego, kompletności, oryginalności i innych cech pojazdu. Ta część dokumentacji z wyceny zawiera, zatem stricte opinię rzeczoznawcy.

Kompletną dokumentację z wyceny wartości pojazdu zabytkowego nazywamy
OPINIĄ Z WYCENĄ POJAZDU ZABYTKOWEGO.


Elementy składowe opinii z wyceną pojazdu zabytkowego

OPINIA Z WYCENĄ POJAZDU ZABYTKOWEGO zawiera:
  1. Identyfikację pojazdu
  2. Ocenę stanu technicznego i określenie klasy stanu
  3. Ocenę kompletności pojazdu
  4. Ocenę oryginalności pojazdu
  5. Opis innych indywidualnych cech i historii pojazdu
  6. Algorytm wyceny wartości
  7. Wynik wyceny
  8. Dokumentację fotograficzną.



  Biegły sądowy, rzeczoznawca samochodowy, rekonstrukcja wypadków, wycena szkody, wycena pojazdu, wycena maszyn i urzadzeń, ekspertyza techniczna, opinia bieglego rzeczoznawcy, itp.


2003 - 2021
Wróć do spisu treści